Rechter haalt streep door bouwvrijstelling, grote gevolgen voor projecten
De Raad van State heeft een belangrijke pijler van het stikstofbeleid van de overheid onderuitgehaald. Het college heeft geoordeeld dat de stikstof die bij de bouw van projecten vrijkomt niet buiten beschouwing kan worden gelaten. Daarmee gaat er een streep door de zogeheten bouwvrijstelling.
Volgens de Raad van State betekent dat niet dat er een algehele bouwstop geldt. Er moet nu weer vooraf worden bekeken hoeveel stikstof er bij elk bouwproject vrijkomt en wat daarvan de gevolgen zijn. Dat zal tot grote vertragingen gaan leiden. Zulke berekeningen kosten maanden en er is een tekort aan deskundigen die dit soort rapportages kunnen opstellen.
Vertraging
Daarmee komt er een eind aan de bouwvrijstelling, die na een eerdere stikstofuitspraak in 2019 van de rechter in het leven werd geroepen. De vrijstelling was een soort juridisch geitenpaadje om de impasse te beëindigen die door die uitspraak van drie jaar geleden was ontstaan. De bouw kwam toen vrijwel stil te liggen, omdat er geen extra stikstof mocht neerkomen in Natura 2000-gebieden, die door Europese regels worden beschermd.
Om de sector weer op gang te brengen, voerde het kabinet in juli 2021 de bouwvrijstelling in. Daarmee was het niet langer nodig om te onderzoeken hoeveel stikstofneerslag werd veroorzaakt door de bouw of sloop van een project. Bij het verlenen van de vergunning speelde dat geen rol meer, omdat die stikstofuitstoot tijdelijk is, zo werd geredeneerd. Alleen de permanente stikstofneerslag na ingebruikname telde mee, zoals verkeer dat over een weg rijdt of de schadelijke uitstoot van koeien in een stal of een nieuwe fabriek.
Van de hoogste bestuursrechter mag dat nu dus niet meer en dat heeft grote gevolgen voor toekomstige bouwprojecten, niet alleen voor wegen, fabrieken of stallen.
De uitspraak van de rechter heeft geen gevolgen voor projecten waarvan de vergunning al definitief is verleend. Vergunningen waartegen nog bezwaar kan worden gemaakt, zitten volgens de Raad van State in de gevarenzone. En nieuwe projecten waarvoor nog een vergunning moet worden afgegeven, moeten door berekeningen laten zien dat de uitstoot binnen de regels is.
Bron: NOS
